Gericht verwijzen is ook een kwestie van stug volhouden

De beste zorg voor iedere patiënt met een chronische aandoening. Daar is niemand op tegen. Toch verwijst nog niet iedere huisarts of specialist patiënten door naar een gespecialiseerde therapeut of diëtist. Chronisch ZorgNet werkt er hard aan om dat te veranderen. Landelijk coördinatoren Yvonne Spierings en Steffie Spruijt vertellen erover.

Gespecialiseerde zorgverleners die aangesloten zijn bij Chronisch ZorgNet, zijn de beste optie voor de patiënt. ‘En vaak ook de prettigste optie voor de verwijzer’, vertelt Steffie. ‘Omdat je als verwijzer weet: de therapeut werkt samen met iedereen die betrokken moet zijn, en je krijgt gegarandeerd een goede terugkoppeling. Het is dus zonde als verwijzers níét kiezen voor gespecialiseerde zorgverleners.’

Belangen en gewoontes
Toch is gericht verwijzen voor veel verwijzers best een grote omschakeling. Yvonne: ‘We komen geregeld specialisten tegen die überhaupt niet verwijzen. Ze kennen het belang van leefstijl en bewegen voor hun patiënt wel, maar meestal handelen ze er nog niet naar. En specialisten en huisartsen die wél verwijzen, hebben vaak hun eigen netwerk, kennen sommige collega’s al jaren, en verwijzen uit gewoonte altijd naar dezelfde therapeut of diëtist.’

Hoeveel patiënten daardoor nu nog niet bij een gespecialiseerde zorgverlener terechtkomen, is niet precies bekend. Steffie: ‘Maar dat het er veel zijn, weten we wel. Bij COPD zien we bijvoorbeeld dat slechts vijf procent van de patiënten bij een fysiotherapeut terecht komt, terwijl dat 100% zou moeten zijn. Daar hebben we dus een wereld te winnen. Maar we weten inmiddels ook wat wél werkt, namelijk stug volhouden. Dat is onze ervaring bij PAV, de eerste aandoening waarvoor we specialisaties aanboden. Daar boekten we al resultaat. Jaarlijks krijgen zo’n 15.000 mensen de diagnose PAV in Nederland, en daarvan komt zo’n 90% bij een zorgverlener van Chronisch ZorgNet terecht. Hartstikke goed dus.’

Informeren, overtuigen en faciliteren
Chronisch ZorgNet werkt het hele jaar door aan het informeren, overtuigen en faciliteren van verwijzers. Yvonne: ‘Daar hebben we allerlei middelen voor. Van een webinar voor verpleegkundig specialisten van fractuurpreventiepoli’s, tot regionale presentaties voor huisartsen en praktijkondersteuners. We laten ze kennis maken met de toegevoegde waarde van gespecialiseerde eerstelijns zorgverleners op de thema’s voeding en beweging. Elk jaar bereiken we zo honderden verwijzers. Daarnaast gaan we bij alle ziekenhuizen in Nederland langs, en hebben we geregeld contact met verenigingen van specialisten.’

Steffie: ‘Dan leggen we ook uit dat gericht verwijzen iets anders is dan een patiënt vertellen dat hij het beste een afspraak kan maken met een therapeut of diëtist. Het is goed als een specialist uitlegt waaróm iemand naar de therapeut of diëtist moet – dan voorkom je dat de patiënt zich van het kastje naar de muur gestuurd voelt. Daarnaast willen we dat verwijzers gebruik maken van de digitale Zorgzoeker en doorverwijzen via DigiH . Dan belt de zorgverlener de patiënt binnen drie dagen. Daarmee voorkom je dat van uitstel bij de patiënt, ook afstel komt. Dat automatische doorverwijzen maken we daarom zo makkelijk mogelijk.’

Samen spreken we iedereen
De meeste verwijzers staan daar heus voor open, ziet Yvonne. ‘Maar ernaar handelen, vraagt ook het veranderen van gewoontes. Dat kost tijd en aandacht.’ Steffie: ‘Voor ons is de grootste uitdaging nu om alle huisartsen in Nederland te bereiken. Niet omdat ze niet willen, maar omdat het er zoveel zijn.’

Daar kunnen deelnemers van Chronisch ZorgNet helpen. Yvonne: ‘Ik zou zeggen: ga vooral praten met de huisartsen bij jou in de buurt! Daar ondersteunen we ook graag bij, trouwens. Op ons platform vind je presentaties en praktische handvatten. Op regiobijeenkomsten delen we ervaringen. En je kunt altijd bellen voor tips en advies.’